23
“Tarihin verdiği yorgunlukla
yan yatmış ulu bir çınar...
Lakin yaşamaktan umudunu
kesmemiş. Uzanmış öylesine
bağrı yanık, yaprakları hüzün...
İçi kan ağlarcasına, savaşlara,
acılara, kara sevdalara
tercüman olurcasına; ardında
sevgi bahçesi, açamayan
gonca bir gül. Önünde, oluk
oluk gözyaşlarının eseri koca
bir göl…” “Ağlayan Çınar”ın
isim babası biyolog Mehmet
Okatan, yedi asır altı satır
dediği çınarın altındaki mermer
levhada yazan bu şiirle
özetlemiş onun hikâyesini.
Gövdesinde bir aşk yemini
taşıyan, ölümsüz bir aşkın yaşlı
şahidi ulu çınar; mistik havası
ve mitolojik efsaneleriyle
bilinen Gölyazı’nın göz
bebeği…
Adını gövdesinden akan
suyundan alan çınarın
efsanesi, eski adıyla Apolyont
şimdiki adıyla Gölyazı’da
yüzyıllar önce Rumların ve
Türklerin birlikte yaşadığı
yıllara dayanıyor. Çınarın
arkalarından gözyaşı döktüğü
aşıklar, yakışıklı Türk genci
Mehmet ve güzeller güzeli
Rum kızı Eleni bu barış dolu
ortamda, çocukluklarından
itibaren hiç ayrılmadan
büyüdüler. Ancak bu iki millet
arasında başlayan düşmanlık
aralarına girdi. Rum köyleri
boşaltıldı ve burada bulunan
Rumlar ile Selanik’te bulunan
Türklerin yer değiştirmesine
karar verildi. Mehmet, Göç için
yola çıkan Rumlar arasında
sevgilisi Eleni’nin de olduğunu
öğrenince kendini yollara
vurdu ve onu aramaya başladı.
Eleni’nin ağabeyi Yorgi,
Mehmet’in yolunu kesip artık
kardeşliğin bittiğini, sonsuza
kadar sürecek bir düşmanlığın
başladığını söyleyerek, Eleni’ye
ulaşmasına engel olmak istedi.
Mehmet sözünden dönmeyi,
aşkından vazgeçmeyi kabul
etmedi. Bir anlık öfkesine
yenilen Yorgi, Mehmet’i
öldürerek kanlar içinde olduğu
“The mighty sycamore has
tilted over to one side with the
tiredness of history… But it
has not given up hope on life.
A mighty sycamore just laying
there tired, each leaf filled with
sadness… As if its crying out
loud to all the wars, pains,
unrequited loves; with a garden
of love behind it and countless
rosebuds. A lake of its tears right
in its front…” The eponym of the
“Crying Sycamore” is biologist
Mehmet Okatan and he has
summarized its story with this
poem written on the marble plate
underneath the sycamore. This
mighty sycamore that carries
the oath of love is a witness to
an immortal love; it is also an
important part of Gölyazı known
for its mystic air and myths…
The legend of the sycamore
that takes its name from the
water that flows from its trunk
date back to centuries ago
when Greeks and Turks lived
together. The lovers for which
the sycamore cries are the
handsome Mehmet and the
beautiful Greek girl Eleni grew
up in this peaceful environment
never being separated since their
childhood. However, the hostility
that arose between these two
nations got in between them.
Greek villages were vacated
and it was decided to exchange
the Greeks living there with the
Turks living in Thessaloniki. When
Mehmet learned that his lover
Eleni was among those who were
sent to Greece, he set off on
the road after them and started
looking for her. Eleni’s brother
Yorgi stopped Mehmet and told
him that brotherhood was ended
and that a hostility that will last
forever started thus trying to
prevent Mehmet from reaching
Eleni. Mehmet did not accept
to back down from his promise
and let go of his love. Yorgi lost
his temper for an instant killing
Mehmet and leaving him there
lifeless. Mehmet used the last
of his strength to reach the
sycamore where he met secretly
with Eleni and placed a note in
the trunk of the tree. The note
he wrote with his own blood
said, “My dear beloved, I will be
waiting for you here till eternity.”
While Eleni was moving with
the convoy unaware of what
had happened, her confidant
Penelopi told her everything. She
