Page 116 - Dergi Bursa Mart 2012

114
diş sağlığı
Dt. Tolga Ağca
Jimer Hastanesi
Sizlere çocuklarınızın ağız sağlığı ile
ilgili, kısa konu başlıkları ile bir genel
kültür oluşturmak istedim. Bu bilgiler
ışığında çocuklarınızın ağız sağlığı
konusunda daha duyarlı olup onların
da bu konuda daha bilinçli yetişmesini
sağlayacağınızdan hiç şüphem yok…
Çocukların dişleri niye çürüyor?
Süt dişleri normal dişlere oranla
daha çok organik madde içerirler, bu
nedenle çürümeye daha yatkınlardır,
daha kolay ve hızlı çürürler.
Çocuklar, çürüğün erken döneminde
görülebilen soğuk sıcak hassasiyeti ve
hafif ağrı gibi sinyalleri zamanında
yorumlayamazlar. Olayı ancak
dayanılamayacak kadar ağrı olmasında
fark ederler ki bu durumda çok geç
kalınmış olabilir. Özellikle annelerin
sıklıkla yaptığı bir hata da emzik ya da
biberonu şeker, reçel vb. gibi gıdalara
batırarak çocuklara vermeleri veya
uyku aralarında şekerli süt, meyve suyu
gibi gıdalara alıştırmalarıdır. Böylece
beslenme düzensizliğinden dolayı
dişler çürümeye yatkın hale gelir.
Çürük oluşumu engellenebilir mi?
Çürüğü tamamen engelleyebilecek
bir aşı yada ilaç henüz geliştirilemedi.
Ancak, çürük sayısını azaltmaya
yönelik bazı malzemeler günümüzde
kullanılmaktadır, bunlardan
birisi; "fissür örtücü" dediğimiz
malzemedir. Diş çürükleri genellikle
azı ve küçük azı dişlerinin, çiğneyici
yüzlerinde bulunan "fissür" adı verilen
oluklarda başlar. Bahsettiğimiz
malzemeyle olukların üzeri kapatılıp,
o bölgeye mikrop, yemek artığı vs.
sızması engellenerek çürük başlaması
önlenir. Bu işlem, 6 yaşından itibaren
çıkan kalıcı azı ve küçük azı dişlerine
de uygulanabilir. Çürüğü engellemenin
başka bir yolu da dişlerin çürüğe karşı
direncini artırmaktır. Dişlere yüzeysel
florür uygulanması suretiyle bu direnç
kazandırılır.
Süt dişlerindeki çürükler tedavi
edilmeli mi?
Tedavi edilmeyen süt dişi çürükleri,
ağrı, kötü koku, çiğneme zorluğu,
beslenme bozukluğu ve çirkin
görüntüye yol açar. Bu dönemdeki
tedavi edilmeyen diş bozuklukları,
ileride diş çarpıklığı, çene gelişiminde
bozukluk ve genel sağlık problemlerine
(romatizmadan kalp rahatsızlıklarına
kadar) sebep olabilecektir. Dolayısıyla
süt dişlerindeki çürükler, "nasıl olsa
yerine yenileri gelecek" yanılgısına
düşmeden tedavi edilmelidir.
Çocuklarda diş fırçalama ne zaman
başlamalıdır?
Bebek 6-8 aylıkken, (yani ilk dişler
ağızda göründüğünde) temizleme
işlemi başlamalıdır. Sabah kahvaltısı
sonrası ve gece yatmadan önce dişleri
(en azından çiğneme yüzeylerini) temiz
bir tülbent ya da gazlı bezi ıslatarak
silmek, temizlemek yerinde olur. Diş
fırçası kullanımına ise çocuğun arka
dişlerinin çıkmasından sonra (ortalama
2,5 - 3 yaşında ) başlanması uygundur.
Çocuklar için nasıl bir diş fırçası
seçilmeli?
Çocuğun ağız büyüklüğüne uygun,
yumuşak ve naylon kıllardan üretilmiş
diş fırçaları kullanılmalıdır. Sert fırçalar
dişleri aşındıracağı için kullanımı
uygun değildir. Eskimiş bir süpürgeyle
süpürme işlemi nasıl yapılamazsa, eski
bir fırçayla da dişler fırçalanamaz. Fırça
kılları aşınır aşınmaz (ortalama 6 ay)
mutlaka değiştirilmelidir.
Çocuklarda hangi diş macunu ne
kadar kullanılmalıdır?
Bebeklik döneminde ve üç yaşına
kadar çocuklarda diş macunu kullanımı
önerilmez. Diş macunu kullanımına
üç yaşından sonra başlanmalıdır.
Ancak reklamlarda gördüğünüz gibi
3 -5 cm. değil, bir leblebi kadar
macun fırçalama için yeterli olacaktır.
Fırçalama işleminde macundan çok,
etkili bir fırçalamanın önemli olduğunu
da unutmamamız gerekir.
Çocuklarda diş sağlığı
Hiçbir sevgi, bir annenin çocukları için hissettiği sevgiye yaklaşamaz. Bir annenin çocuğu üzerindeki
etkisi asla hafife alınamaz. Bu etki her zaman görünür olamaz, çocuklar ailelerini izleyerek de birçok
şeyi öğrenebilir. Annelerin ve tabi ki babalarının da çocuklarının bakımı konusunda gerekli bilgi
birikimine sahip olmaları, daha iyi birer rol model olmalarını sağlayacaktır.