Sımsıcak bir ortam
Çocukların en önemli özelliklerinden birisi gözlem yetenekleridir. Daha konuşmaya başlamadan önce anne ve babanın mimiklerini, beden dilini okuyarak sosyal yaşamı öğrenmeye başlarlar. Çocuğun kendisini güvende hissetmesi, içinde bulunduğu ortamda rahat davranabilmesi anne ve babanın çocuğa yansıttıklarıyla yakından ilgilidir. Bu yansıtmada çocuğun anne-baba tarafından nasıl algılandığı, hangi adımları atması gerektiği, ne zaman tehlikede olduğu, bir sorunu nasıl çözebileceği, diğer insanlarla iletişimi vb. yer alır. Çocuk kendisini rahat hissettiğinde oluşan ortam içinde sosyal becerileri kazanmaya başlar. Özellikle anne-baba ilişkisinde;
- Nasıl kadın-erkek olunur,
- Nasıl eş ve aile olunur,
- Bir kişinin sözleri nasıl dinlenir,
- Bir istek nasıl dile getirilir,
- Bir öneri nasıl reddedilir,
- Bir problem nasıl algılanır ve nasıl çözülür,
- Planlama nasıl yapılır,
- Zaman nasıl değerlendirilir,
- Yenme ve yenilme durumunda nasıl tepki verilir,
- Paylaşma nasıl yapılır,
- Kendi özelliklerimiz nasıl kabul edilir ve zorlandığımız alanlar nasıl değiştirilir,
- Sorumluluklarımız nasıl yerine getirilir gibi.
Temel olarak gözlenen bu beceriler, uygun bir aile ortamında anne-babadan çocuğa geçirilir. Bu durumu bilinçli olduğu kadar bilinçdışı özelliklerimizle de ilgilidir. Anne ve baba bir aile ortamı oluşturduğunda küçük bir toplum oluşturur ve çocuk kendisini orada hem bir evlat, hem bir kız-erkek, hem öğrenci, hem başarılı-başarısız birisi, hem kardeş vb. olarak görür. Bu nedenle aile oyunları, ailece yenilen ortak yemekler, aile toplantıları-konuşması, ortak hobi alanlarının oluşturulması çocuk için verimli bir gözlem alanı oluşturacaktır. Böyle ortamlarda çocuk kendisini değerli hisseder ve yaşına uygun becerileri kazanabilir. Eğer anne-baba görevlerinde bir tutarsızlık olursa, bir şekilde bu çocuğa yansır ve bir problem olarak ortaya çıkar. Bu nedenle sımsıcak bir aile ortamı, hem çocuğunuz hem sizin için en uygun gelişimsel yoldur, keyifli zamanlar…
Yazı: Psk. Ayşegül Alkış
