Page 91 - Dergi Bursa Eylül 2012

89
Mürekkebin geçmişi
Mürekkebin geçmişle olan bağı M.Ö.
2500 yıllarına dek gidiyor. Çinlilerin
bu yıllarda mürekkebi kullandıkları
biliniyor. Aynı dönemde Mısırlılar da
mürekkebi kullanıyordu. O dönemden
kalan toprak levhalar, taşa yazılmış
pek çok yapıt bunun kanıtları. İlk
dönemlerde siyah ve kırmızı olan
mürekkep, yıllar geçtikçe gelişmiş ve
diğer renklerde de yapılmıştı. Kâğıt
üzerine geçirilmiş mürekkep, zaman
geçtikçe koyulaşırdı. Zaten mürekkep
ile yazılmış belgelerin yaşını saptamak
da araştırmacıların sıkça başvurduğu
bir yöntemdi.
Türkler ise 20. yüzyıla kadar bezit
yağının yakılmasıyla elde edilen
mürekkebi kullanmışlardı. Sirke,
göztaşı ve temiz suyun kaynatılıp
süzülmesinden sonra da siyah
mürekkep elde edilirdi. Görünmez
mürekkebin keşfi ise haber iletişimi
anlamında, 1.Dünya Savaşı’nda sıkça
kullanılır oldu ve oldukça faydalı bilgiler
taşıdı. Yeniçağ'da çok çeşitli ve renk
renk mürekkepler ortaya çıktı. Daha
sonra dolmakalem mürekkebi, kopya
mürekkebi, marka mürekkebi; tipografi,
litografi baskılarda kullanılan yağlı,
altın, gümüş, bronz yıldızlı matbaa
mürekkepleri; karbonlu mürekkepler,
demirli mürekkep, dolmakalem
mürekkebi, yuvarlak uç mürekkepleri,
daktilo mürekkepleri, karbon kâğıdı
mürekkebi ve çoğaltma mürekkepleri…
Mürekkep hakkında faydalı bilgiler
Mürekkepten bahsederken “mürekkep
lekesine” dikkat çekmekte de yarar
var. Birçok kişinin en büyük derdi
mürekkep lekelerini çamaşır suyu
kullanmadan çıkartmaktır. Leke deri
eşya üzerinde ise, biraz limon suyuyla
lekeyi fırçalamak size yetecektir. Kâğıt
üzerinde ise, lekeli kâğıdın altına
kurutma kâğıdı koyun. Lekenin üzerine
birkaç damla oksijenli su sıkın. Sonra
kuru bir pamuk parçasıyla kurutun.
Eğer ki baş edemediğiniz leke dayanıklı
bir kumaşta ise, biraz limon suyu
ve ılık sütle silin. Durulanınca leke
yok olacaktır. Fakat leke nazik bir
kumaşta ise, leke kuruyunca, üzerine
talk pudrası dökün. Kaybolana kadar
fırçalayın. Beyaz çamaşırda ise, hemen
lekenin üzerine sulandırılmış hardalı
yayın. Yarım saat kadar bekleyip,
süngerle lekeli yeri yıkayın. Mobilya
üzerinde ise ve leke tazeyse, içine çiğ
süt veya limon suyu ilave ettiğiniz sıcak
su yeterli olacaktır. Ama eğer leke
eskiyse zımpara kâğıdı ile kazımaktan
başka çareniz yok. Muntazam daireler
çizerek mantar tıpayla parlatın.
Parmaktaki Lekeleri yok etmede en
etkili yol ise, domates suyuyla ovmaktır.
Kırmızı mürekkep lekesinin üzerine
hardal sürüp birkaç saat öylece
bırakırsanız belki bir çare bulabilirsiniz.